Mùa xuân đầu tiên của đất nước, Bác thăm người nghèo nhất Hà Nội

Đặng Thu Hằng
Bác Hồ - Vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam. Sinh thời, Bác từng nói: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nhân dân ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. Mỗi độ Xuân về, khi khoảnh khắc đất trời và lòng người giao hòa, nhân dân Việt Nam mọi thế hệ đều thành kính nhớ về Người. Những câu chuyện Bác Hồ thăm và chúc tết người nghèo, dù rất đỗi giản dị nhưng vẫn luôn có giá trị sâu sắc.
bh-voi-hn-tran-cong-tot-1674396101.jpeg
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và chúc Tết gia đình ông Trần Công Tốt, công nhân Nhà máy Điện Hà Nội, ngày 27/01/1960 (đêm giao thừa Tết Nguyên đán Canh Tý). Ảnh: Tư liệu.

Mùa Xuân của Tết Độc lập đầu tiên

“Dân tộc ta là một dân tộc giàu lòng đồng tình và bác ái”

Trong Tết Độc lập đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, một nước vừa thoát khỏi hơn 80 năm ách thực dân, Người đã viết thư gửi thế hệ thanh niên - mùa xuân của đất nước Việt Nam: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội” (Thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp Tết Nguyên đán năm 1946). Người căn dặn các cháu phải thực hành đời sống mới, phải hăng hái, kiên quyết, không sợ khó, không sợ khổ… để trở nên những công dân mới, xứng đáng với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Không chỉ với thế hệ thanh niên, trong bài viết “Tết” đăng trên báo Cứu Quốc số 147, ngày 21/01/1946, Người nhắc nhở cả dân tộc: “Dân tộc ta là một dân tộc giàu lòng đồng tình và bác ái. Trong lúc này toàn quốc đồng bào từ giàu đến nghèo, từ già đến trẻ, ai cũng sửa soạn ăn Tết mừng Xuân”. Và kêu gọi toàn thể đồng bào cùng “chia sẻ cuộc vui Xuân mừng Tết với: Những chiến sĩ oanh liệt ở trước mặt trận, những gia quyến các chiến sĩ, những đồng bào nghèo nàn để sao cho mọi người đều được hưởng các thú vui và Tết Xuân đầu tiên của nước Việt Nam độc lập” (Thư gửi Phụ nữ Việt Nam nhân dịp Xuân Bính Tuất - 1946).

Người làm thơ gửi phụ nữ Việt Nam nhân ngày Tết, nhắc nhở họ phải siêng năng, thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, để thực sự trở thành những người “Đời sống mới”.

Người luôn dành thời gian đến thăm từng nhà

Không chỉ vậy, ngay trong mùa xuân đầu tiên của đất nước, đêm 30 Tết, Người không dành những giây phút này để nghỉ ngơi, mà đã trực tiếp tới thăm từng gia đình người dân nghèo khổ. Người lặng người khi chứng kiến cảnh gia đình của một người đạp xích lô “Tết mà không có Tết”. Trong nhà chỉ có một nén hương đang cháy dở trên bàn, chủ nhà thì ốm phải nằm đắp chiếu mê mệt. Người đã dặn đồng chí thư ký hôm sau mang thuốc, quà của Người đến thăm hỏi và nhắc đồng chí thư ký ghi lại để báo cho đồng chí Chủ tịch Ủy ban hành chính Hà Nội biết. Cũng trong đêm đó, Người đã đến thăm gia đình nhà chị Chín làm nghề gánh nước thuê, cũng là một gia đình “không có Tết”. Ngoài ra, Người còn đến chúc Tết một số gia đình như: Gia đình ông Từ Lâm - người bán sách cũ ở Cửa Nam; một gia đình buôn bán ở phố Phúc Kiến (nay là phố Lãn Ông); một gia đình công chức ở phố Hàng Lọng (nay là phố Lê Duẩn).

Người dành tình thương yêu, sự quan tâm đến tất thảy mọi người dân Việt Nam, đặc biệt là những người khó khăn nhất, nghèo nàn nhất. Người mong muốn được thấy mọi người dân không kể sang hèn đều được ấm no, hạnh phúc trong ngày tết cổ truyền dân tộc. Sáng mùng một Tết, Người nói chuyện với đại biểu đồng bào ở Nhà hát lớn, đi động viên chúc Tết lực lượng công an, đi chia kẹo mừng tết với các cháu nhi đồng tại Ấu trĩ viên và đặc biệt, Người đã đến thăm hỏi, động viên các các thương, bệnh binh Pháp tại Bệnh viện Đồn Thủy (nay là Bệnh viện Quân y 108) và Bệnh viện Phủ Doãn (nay là Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức). Đi thăm nhưng Người vẫn canh cánh một điều và mang điều đó tâm sự với mọi cấp, mọi ngành, mọi người khi Người có dịp tiếp xúc: Mọi người cùng đồng tâm nhường cơm, sẻ áo, cùng nhau chăm sóc những người nghèo, những cảnh ngộ khó khăn để ai ai cũng đều có Tết.

Trong những ngày xuân sau này, đặc biệt là từ sau ngày hòa bình lập lại (năm 1954), vào những ngày tết cổ truyền của dân tộc, dù bận trăm công ngàn việc, Người luôn dành thời gian của mình để đến thăm từng nhà dân, để xem nhân dân ta chuẩn bị tết cổ truyền, để thấy được người dân có thực sự được hưởng cuộc sống ấm no, vui tươi, hạnh phúc hay không

Hôm nay, nhớ về Người, trong không khí Xuân Qúy Mão 2023 đang tới, chúng ta lại nhớ những việc làm đầy tình thương yêu, trìu mến của Người với toàn thể nhân dân, lại nhớ tới sự chăm sóc ân cần của Người tới mọi thế hệ người Việt Nam đặc biệt là mỗi khi Tết đến, Xuân về. Từ đó, càng dặn lòng mình mỗi người hãy học tập và làm theo Người, từ việc nhỏ nhất là đem tình yêu thương, sự đồng cảm lan tỏa đến mọi con người. Trong hơn 90 triệu người dân Việt Nam hôm nay, bên cạnh nhiều người no đủ vì làm ăn giỏi, vì chăm chỉ lao động, hay có được nhiều may mắn trong cuộc sống; thì vẫn còn đó bao mảnh đời với nhiều lý do khác nhau, vẫn ở trong cảnh ngộ đói ăn thiếu uống, đang co ro chịu cái rét thấu xương nơi gầm cầu, quán chợ… Chúng ta cùng nhau chia sẻ, đồng cảm để ai ai cũng đều có Tết - “Tết Nhân ái” - như điều mong ước giản dị của Bác Hồ.

Thu Trang