Loài rùa quý hiếm sống sót nhờ... biến đổi khí hậu

Đặng Thu Hằng
Biến đổi khí hậu thường gây bất lợi cho các loài động vật hoang dã. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng vùng nước ấm lại có lợi hơn cho rùa Quản Đồng - loài rùa mai cứng lớn nhất thế giới nằm trong danh mục loài thủy sinh quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.

Chú thích ảnh Rùa Quản Đồng sống ở những vùng nước ấm hơn của các đại dương trên thế giới. Ảnh: Reuters

Ngày càng nhiều rùa Quản Đồng đang làm tổ và đẻ trứng trên các bãi biển phía Tây Địa Trung Hải. Các nhà sinh học biển Pháp, Italy, Tây Ban Nha và Tunisia phát hiện số lượng tổ rùa trên bãi biển của các nước này trong thập kỷ qua xuất hiện nhiều hơn so với giai đoạn 1990 - 2012.

Theo dữ liệu mới nhất trong một bài báo đăng trên tạp chí khoa học sinh thái Global Ecology and Conservation năm 2022, số lượng tổ rùa đã tăng đáng kể từ năm 2012, lên tới 84 tổ vào năm 2020.

Một số nhà khoa học cho rằng điều này có thể là do biến đổi khí hậu dẫn đến sự mở rộng môi trường sống của một loài có nguy cơ tuyệt chủng. Theo một nghiên cứu do tổ chức môi trường CEAM có trụ sở tại Valencia thực hiện vào năm 2020, trong giai đoạn 1982-2019, nước biển ở Địa Trung Hải đã ấm hơn 1,3 độ C.

Nhà sinh vật học Ana Liria, người đứng đầu tổ chức phi chính phủ về bảo tồn đa dạng sinh học ADS Biodiversidad, nhận định biến đổi khí hậu thường gây bất lợi cho động vật hoang dã, nhưng việc nước ấm lên rõ ràng là có lợi hơn cho loài rùa. Bà lưu ý tuổi thọ của chúng lên tới 100 năm, do đó, những thay đổi trong tập tính của chúng cần được quan sát trong thời gian dài.

Các chương trình bảo tồn rùa được triển khai thành công trên toàn cầu trong những thập kỷ qua cũng đã làm tăng số lượng rùa Quản Đồng, giúp đẩy lùi nguy cơ loài này biến mất hoàn toàn ở nhiều khu vực.

Tổ chức ADS Biodiversidad, có trụ sở tại Taliarte trên đảo Gran Canaria, đã giải cứu nhiều con rùa bị thương ở Quần đảo Canary của Tây Ban Nha, đồng thời nghiên cứu về số lượng của chúng ở Cape Verde - khu vực sinh sản chính của loài này ở phía Đông Đại Tây Dương.

Rùa Quản Đồng sống ở những vùng nước ấm hơn của các đại dương trên thế giới và xuất hiện ở Địa Trung Hải. Tuy nhiên, chúng chủ yếu làm tổ ở một số nơi như Florida (Mỹ), Cape Verde, Oman, Mozambique và miền Tây Australia. Loài này có tập tính quay trở lại nơi đẻ trứng trước đó để tiếp tục sinh sản vài năm một lần.

Một con rùa Quản Đồng trưởng thành có thể chiều dài 90 cm và nặng 150 kg. Kích thước và lớp mai cứng bảo vệ chúng khỏi những kẻ săn mồi. Tuy nhiên, lưới đánh cá, cánh quạt tàu và ô nhiễm đã trở thành những mối đe dọa đối với loài này.